ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΗΦΑΙΣΤΟΣ--http://www.ifestos.edu.gr/
Σε συζήτηση στο Ινφογνώμων στην διεύθυνση http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/04/blog-post_4143.html?utm_source=feedburner&utm_medium=email&utm_campaign=Feed%3A+InfognomonPolitics+%28InfognomonPolitics%29απέστειλα σύντομο σχόλιο για την συζήτηση «αριστερός»-«δεξιός», «συντηρητικός»-«προοδευτικός» οι οποίοι, εκτιμώ, ήταν πάντοτε τεχνητοί, επίπλαστοι και ξενόφερτοι. Τα περισσότερα ζητήματα της «ενδό-ελληνικής ιδεολογικής διαπάλης» από την δεκαετία του 1820 μέχρι σήμερα ήταν, εν τέλει, ασύμβατα με την πολιτική ανθρωπολογία των ιστορικών εθνών, και στην περίπτωση της Ελλάδα άκρως εξυπηρετικά μιας αυτό-τροφοδοτούμεμης ξένης εξάρτησης που ματαίωνε το όραμα της εθνικής ανεξαρτησίας. Αυτή η «αυτό- τροφοδότηση» γιγαντώθηκε τόσο λόγω εξωγενών εισροών όσο και λόγω μιας αδιέξοδης αυτιστικής «ιδεολογικής» διαπάλης που κυριαρχούνταν από –για να χρησιμοποιήσω την γνωστή φράση πρώην πρωθυπουργού– «εξωελληνικές νοοτροπίες». Ιδεολογικές δηλαδή θέσεις ασύμβατες με ένα διαμορφωμένο έθνος όπως των Ελλήνων, το οποίο εξ αντικειμένου και αναπόδραστα είναι μπολιασμένο-προικισμένο από τις κλασικές έννοιες δημοκρατία, πολιτική και ελευθερία (ο καθείς το αντιλαμβάνεται απλά διαβάζοντας τον Ρήγα Βελεστινλή ή τον «αγράμματο» Μακρυγιάννη).
Τα σύγχρονα ιδεολογικά δόγματα μπορεί να ήταν αναγκαία υπό συνθήκες δουλοπαροικίας στην δυτική Ευρώπη, αλλά παντελώς ακατάλληλα για τα ιστορικά έθνη της Ανατολής. Αυτό το γεγονός, επιτρέψτε μου να τονίσω, διανύοντας τον 21ο αιώνα θα αναδεικνύεται ολοένα και περισσότερο, ενόσω φθίνουν οι ιδεολογικές ηγεμονικές μητροπόλεις, ενόσω ενισχύεται η αυτό-εκτίμηση των ιστορικών εθνών και ενόσω η εθνική ανεξαρτησία καθίσταται κοινή κοσμοθεωρητική παραδοχή αυτών των εθνών.
Τα εκατέρωθεν αδιέξοδα επιχειρήματα της σύγχρονης ελληνικής ιδεολογικής διαπάλης έχουν βαθιές ιστορικοπολιτικές ρίζες στην ταραχώδη πορεία των Νέων Χρόνων: Ηγεμονίες, αστικό κράτος, αστικοφιλελεύθερες ιδεολογίες, αποικιοκρατικές ιδεολογίες, κομμουνιστικές ιδεολογίες (που φιλοδόξησαν να αντικαταστήσουν την αστικοφιλελεύθερη σήψη), αποικιοκρατία, η αδιέξοδη δήθεν κοσμοϊστορική ηγεμονομαχία του 20ου αιώνα (αστικοφιλελευθερισμός, φασισμός, κομμουνισμός) και η ύστερη παιδαριώδης αμερικανοκινούμενη μεταμοντέρνα παγκοσμιολατρεία που έθρεψε εφήμερα την επικυρίαρχη ηγεμονική δύναμη. Ένα από τα μεγαλύτερα συγκαιρινά θύματα των μεταμοντέρνων θεωρημάτων και ιδεολογημάτων είναι η ελληνική κοινωνία. Αυτή η κακοτυχία ενδέχεται να οδηγήσει και στην κατάλυση του νεοελληνικού κράτους. Τα μεταμοντέρνα ιδεολογήματα και θεωρήματα στην συγκαιρινή ελληνική εκδοχή ένωσαν τα νήματα σχεδόν όλων των παρωχημένων ιδεολογιών, εισέρευσαν στα πανεπιστήμια, μπέρδεψαν την σκέψη στο πολιτικό και δημοσιογραφικό επίπεδο, ροκάνισαν τον πνευματικό κόσμο πολλών πολιτών και προκάλεσαν απίστευτα ανορθολογικές παραστάσεις όσον αφορά την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Κυρίως, έπεισαν πολλούς να πιστέψουν ότι το νεοελληνικό (εθνο)κράτος είναι περιττό και αναλώσιμο (μέμνησον τις ηχηρές σαπουνόφουσκες περί «μετά-εθνικής εποχής» στις συζητήσεις που προκάλεσε η πλεκτάνη Αναν). Ένα νέφος πνευματικού ανορθολογισμού σκεπάζει πλέον την Ελλάδα (και την Κύπρο) ροκανίζοντας και εκμηδενίζοντας όσους έλληνες επιβίωσαν μετά το 1922 και που στην συνέχεια συνέρρευσαν στο νεοελληνικό κράτος ή επιβιώνουν επισφαλώς στο εσωτερικό της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Διέξοδος δεν υπάρχει αν δεν δημιουργηθεί μια κρίσιμη πνευματική μάζα –δυστυχώς κινούμαστε σε άγονη γραμμή προς μια αντίθετη εξοντωτική εθνομηδενιστική τροχιά– που θα καλλιεργήσει την αλήθεια επί δύο καίριων υποθέσεων που δεν είναι μόνο ελληνικού ενδιαφέροντος:
Πρώτον, όλες οι μορφικά πανομοιότυπες ιδεολογίες των Νέων Χρόνων αποτελούσαν τεχνητά και επίπλαστα κατεξουσιαστικά εποικοδομήματα («κρατικοεθνικά» και υπερκρατικά) που αντέστρεψαν μια δυσχερή μεν αλλά μακραίωνη δε πορεία του πολιτικού πολιτισμού που μέχρι τον 15ο αιώνα είχε κίνηση με ανοδική φορά. Οι αφετηρίες αυτής της διαδρομής εντοπίζονται, βασικά, στα πρώιμα στάδια του κλασικού πολιτισμού, ο οποίος διαχύθηκε ευρύτερα στην Αλεξανδρινή και μετά-Αλεξανδρινή εποχή και ο οποίος συνέχισε την δύσκολη αλλά ανοδική φορά κίνησης μέχρι και την πτώση του πνευματικού-πολιτικού επιτεύγματος της Βυζαντινής Οικουμένης. Η πτώση του Βυζαντινού κοσμοσυστήματος σήμαινε, βασικά, κατήφορο από τον οποίο μόλις το 1990 αρχίζουμε να ανακάμπτουμε. Δική μας θέση είναι ότι το μεγαλύτερο ιλαροτραγικό αστείο των ιστορικών αφηγήσεων είναι η χρήση της έννοιας «πρόοδος» για να ωραιοποιηθεί η δεσποτική έμμεση αντιπροσώπευση (που βαπτίστηκε «έμμεση δημοκρατία»), για να αιτιολογηθεί η αποικιοκρατία και να στηριχθούν όλοι οι ηγεμονικοί κατεξουσιασμοί των Νέων Χρόνων μέχρι και σήμερα. Δεύτερον και συναφές, ο ρητά αντί-Αριστοτελικός μοντερνισμός (στα δικά μου κείμενά τον αντιδιαστέλλω από τον ευρύτερο φαρδύ δρόμο της νεοτερικότητας μέσα στον οποίο τα έθνη παρά την διεθνιστικοϋλιστική ιδεολογική λαίλαπα συνέχισαν να βαθαίνουν) προκάλεσε μια όντως κοσμοϊστορικής σημασίας πνευματική κατάπτωση: Εκεί που η εθνική παράδοση από καταβολής πολιτικού πολιτισμού πάντοτε σήμαινε πνευματική-ανθρωπολογική θεμελίωση των κοινωνιών μέσα από εμβάθυνση της δημοκρατίας συνυφασμένης πάντοτε με το «ιδεώδες της (εθνικής) ανεξαρτησίας»), το «μεσαιωνικό πρόβλημα» της μηδενισμένης ευρωπαϊκής ανθρωπολογίας βρικολάκιασε και μεταγγίστηκε στον υπόλοιπο κόσμο διαμέσου του ηγεμονισμού και της αποικιοκρατίας και των ιδεολογιών που τα συνόδευαν.
Οι συνάφεια αυτής της ιστορικής πτυχής με τις συντρέχουσες συζητήσεις μας είναι μεγάλη, καθότι κοινός τόπος των (πάντοτε) ηγεμονικά επιστρατευμένων διεθνιστικοϋλιστικών ιδεολογικών δογμάτων είναι το γεγονός ότι προτάσσουν κοσμοπλαστικά ιδεολογικά εποικοδομήματα με τα οποία επιχειρούν να αντιστρέψουν την σχέση ανθρωπολογίας-Πολιτικής. Αντί δηλαδή η υποκείμενη κοινωνία να διαμορφώνει την Πολιτική σύμφωνα με την ανθρωπολογική ετερότητα κάθε συλλογικής οντότητας όπως είναι και όπως εξελίσσεται, επιζητείται το αντίστροφο, δηλαδή, η ιδεολογία να διαμορφώνει την ανθρωπολογία. Προσεκτική ιστορική ματιά καταμαρτυρεί ότι αυτή ήταν η κύρια αιτία των εθνοκαθάρσεων και των γενοκτονιών στην Δυτική Ευρώπη, στην Βόρειο Αμερική και στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Αυτά μπορούμε να τα περιγράψουμε και διαφορετικά: Επιχειρήθηκε να αντιστραφεί η συνυφασμένη με τον πολιτικό πολιτισμό διαχρονική αντίληψη ότι η Πολιτική μπορεί μόνο να εδράζεται πάνω σε ένα Κοινωνικό το οποίο διαμορφώνεται τόσο από αισθητά όσο και από πνευματικά κριτήρια και παράγοντες. Η ιδεολογία ως έννοια τους Νέους Χρόνους αφορούσε, πιο συγκεκριμένα το εκμηδενισμένο ανθρωπολογικό περιβάλλον της μετά-Μεσσαιωνικής Ευρώπης. Υπό τις ανθρωπολογικά εκμηδενισμένες μετά-Μεσσαιωνικές συνθήκες επιχειρήθηκε ένα τεράστιο άλμα από την Θεοκρατία στην πνευματικά μηδενισμένη δημόσια σφαίρα. Πώς να έχουν δημοκρατία, κοινωνική ελευθερία, ατομική ελευθερία και πολιτική ελευθερία, μέσα σε κράτη πνευματικά εκμηδενισμένων όντων που μόλις εξήλθαν από τον Θεοκρατικό Μεσαίωνα! Η γένεση των υλιστικών ιδεολογιών υπό αυτές τις ιστορικές συνθήκες οφειλόταν στην προσπάθεια να μετατρέψουν ταχύρυθμα τους πνευματικά-ανθρωπολογικά μηδενισμένους δουλοπάροικους σε πολίτες, με το να εισάγουν τον παραλογισμό περί μιας αποκλειστικά υλιστικής πολιτικής ανθρωπολογίας. Οι αξιώσεις των «ξεβράκωτων» Γάλλων Επαναστατών μπόρεσαν να φθάσουν μόνο μέχρι το «κοινωνικό συμβόλαιο», έννοια που μέχρι και σήμερα θεωρεί την σχέση εξουσίας-πολίτη εξωπολιτική σύμβαση και όχι σχέση πολίτη-εντολέα – εντολοδόχου εξουσίας. Φιλοσοφικά, εξάλλου, η πολιτική νοήθηκε και συνεχίζει να νοηματοδοτείται με όρους ισχύος. Καταργείται ο Δήμος της Δημοκρατίας που διαμορφώνει πολίτες και νόμους και οι εκάστοτε αυτόκλητοι πεφωτισμένοι αλλάζουν κοσμοπλαστικά δόγματα όπως τα πουκάμισά τους. Όμως, βοηθούσης και της μαζικοπαραγωγής και μαζικοκατανάλωσης, όπως έξοχα περιέγραψε ο Παναγιώτης Κονδύλης, αυτή η άκαμπτη και μονολιθική δομή αθόρυβα αλλά αποτελεσματικά οδήγησε στην αντικατάσταση των μεταμοντέρνων ιδεολογιών από το μεταμοντέρνο κίνημα.
Παρενθετικά, μια μόνο λέξη για το τελευταίο ζήτημα και τις βαθύτατες ανθρωπολογικές του προεκτάσεις: Ο μοντερνισμός σε όλες τις ιδεολογικές αποχρώσεις θέλει να συντηρεί μια αποκλειστικά υλιστική δημόσια σφαίρα. Οι μοντερνιστικές ιδεολογίες, αφού φορτώσουν τους ανθρώπους με εξωπολιτικά προσδιορισμένα «δικαιώματα» (συχνά εν πολλοίς ονομαστικής μόνο αξίας), υποστηρίζουν πως «μέσα στην ιδιωτική σφαίρα ο καθείς μπορεί να είναι ότι θέλει». Τα προνομιούχα πεφωτισμένα ελίτ ορίζουν τους θεσμούς και την πολιτική στην βάση του ιδεολογικού (τους) δόγματος και όλα είναι … ευθύγραμμα. Όμως δεν είναι όλα ευθύγραμμα γιατί οι άνθρωποι δεν είναι ευθύγραμμοι αλλά απέραντης και άσβεστης ετερότητας. Έτσι, η απέραντη ανθρώπινη ετερότητα εισερχόμενη μέσα στην δημόσια σφαίρα ασυμβίβαστα κουβαλεί τον πνευματικό της κόσμο επιζητώντας να την διαμορφώσει. Εδώ ακριβώς τελειώνει ο μοντερνισμός και επέρχεται ο εθνομηδενιστικός μεταμοντερνισμός. Με όχημα το συνονθύλευμα των μεταμοντέρνων ιδεολογημάτων και με ιδιαίτερη ένταση και πυκνότητα μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, επιχειρείται να εκμηδενιστεί ο πολίτης μέσα στην ιδιωτική του σφαίρα: Αφού οι πολίτες αρνούνται να «ξεφορτωθούν» την ανθρωπολογική ετερότητά τους πριν εισέλθουν μέσα στα τείχη της μοντερνιστικής υλιστικής δημόσιας σφαίρας, στρατιές από φανατισμένα μεταμοντέρνα στρατιωτάκια επιδίδονται στην αποδόμηση των πολιτών μέσα στην ιδιωτική τους σφαίρα. Αυτό το γεγονός βοηθά στο να κατανοήσουμε τους λόγους για τους οποίους σχεδόν όλα τα ελληνικά ορφανά των ιδεολογιών του παρελθόντος, «συνωστίζονται» και συνάμα βολεύονται μέσα στα διεθνικά διανοητικά φόρα (τα οποία συχνά ποδογετούνται από ηγεμονικούς και διεθνικούς δρώντες) και στην συνέχεια με ιδιάζον ιεραποστολικό φανατισμό επιδίδονται στην πνευματική αποδόμηση των ελλήνων πολιτών (κατάσταση πλέον, ομολογουμένως ανεξέλεγκτη).
Η ιδεολογία πάντοτε νοούμενη ως δογματική πρόταξη κανονιστικών δομών στην κοινωνική βούληση νόθευε, ουσιαστικά, την κλασική έννοια της Πολιτικής, γεγονός που καθιστά επιτακτική την επιστροφή στο ανθρωποκεντρικό μέλλον της κλασικής εποχής και των κοσμοσυστημικών προϋποθέσεων της Αλεξανδρινής εποχής και της Βυζαντινής Οικουμένης. Βασικά μετά τον 16ο αιώνα και την αποδυνάμωση της Ρωμαιοκαθολικής Θεοκρατίας, αντί η πνευματική-αισθητή μέθεξη και σύμμιξη ανθρωπίνων ετεροτήτων υπό συνθήκες μιας αέναης αναζήτησης άμεσης δημοκρατίας, κοινωνικής ελευθερίας, ατομικής ελευθερίας και πολιτικής ελευθερίας, να οδηγήσει σε μια ολοένα βαθύτερη ανθρωποκεντρικά διαμορφωμένη ανθρωπολογία στο εσωτερικό κάθε διακριτής κοινωνικής οντότητας (εδώ συναφέστατη είναι η πολιτική τυπολογία του Γιώργου Κοντογιώργη για την «δημοκρατία ως ελευθερία»), δημιουργήθηκαν όλα εκείνα τα αντί-ανθρώπινα διεθνιστικοϋλιστικά ιδεολογικά δόγματα που ταλανίζουν όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και πολλά άλλα έθνη. Λίγοι εμπλεκόμενοι στην ιδεολογική διαπάλη, για παράδειγμα, βρίσκουν καιρό να σκεφτούν ότι με δεδομένη την ιστορική ανθρωπολογική ετερότητα όλων των συλλογικών οντοτήτων που αενάως βαθαίνει, ο διεθνιστικοϋλισμός που διέπει όλα τα σύγχρονα ιδεολογικά δόγματα, μπορεί να σημαίνει μόνο ροκάνισμα ή κατάργηση της ελευθερίας με οποιοδήποτε τρόπο και αν την κατανοούμε. Η παγκόσμια πολιτική-ανθρωπογική ενότητα ήταν, είναι και θα συνεχίζει να είναι ανέφικτη και τραγικά ουτοπική. Και όμως, στο όνομα των ποικιλόχρωμων άτοπων ιδεολογιών που αξιώνουν μια τέτοια ενότητα γέμισαν τεράστια νεκροταφεία, έγιναν εμφύλιοι πόλεμοι και συνεχίζουν να διχάζουν. Πολλοί δεν αναζητούν και δεν αξιώνουν δημοκρατία, ελευθερία και ανεξαρτησία αλλά περιστρέφονται γύρω από πολιτικά αστείους όρους όπως δεξιός, αριστερός, προοδευτικός, συντηρητικός κτλ, όλα κληρονομιά του κακού μοντερνιστικού παρελθόντος.
Αν για κάτι είμαι σίγουρος από τις πνευματικές μου αναζητήσεις –κυρίως διεθνολογικές– των δύο τελευταίων δεκαετιών, είναι ότι περιγραφικά μιλώντας τα πιο πάνω είναι περίπου αναντίρρητα. Μια περιεκτική και ουσιαστική συζήτηση εμποδίζεται, εν τούτοις, επειδή κυριαρχεί ακόμη η μοντερνιστική-μεταμοντέρνα ιδεολογική παράκρουση. Ανεξάρτητα προς το που θα οδηγηθεί ο κόσμος, αυτή η παράκρουση, πάντως, σταδιακά οι περισσότερες κοινωνίες την τοποθετούν μέσα στα ιστορικά χρονοντούλαπα.
Το πλείστο των δικών μου θεωρήσεων γύρω από αυτά τα ζητήματα αναπτύχθηκε στο «Κοσμοθεωρία των Εθνών» (Εκδόσεις Ποιότητα). Αξιόπιστες και μοναδικά έγκυρες επιστημονικές αναλύσεις, άλλοτε συγκλίνουσες και άλλοτε αποκλίνουσες, κανείς βρίσκει στα έργα των Κοντογιώργη, Ζιάκα, Γιανναρά, και, ασφαλώς, στην ανυπέρβλητη περιγραφική και ερμηνευτική στοχαστική παρακαταθήκη του Παναγιώτη Κονδύλη. Γνωρίζω ότι αυτές οι διεθνώς πρωτοπόρες θεωρήσεις στην χώρα μας και στην Δύση δεν είναι της μόδας. Η κατίσχυσή τους θα κωλύεται λόγω ενός ελάχιστα πνευματικά θρεπτικού μεταμοντέρνου χυλού ο οποίος λόγω κεκτημένης ταχύτητας συνεχίζει να ρέει μέσα σε κοινωνίες των οποίων τα πνευματικά αντισώματα ροκανίστηκαν οδηγώντας έτσι σε ανθρωπολογικό και κοινωνικοπολιτικό εκμηδενισμό. Σε αυτή την κακοτυχία, εξάλλου, πρέπει κανείς να αναζητήσει και την κακοδαιμονία της συντρέχουσας κρίσης των «ελληνικών ομολόγων». Πνευματική είναι η κρίση. Η οικονομική κρίση δεν είναι παρά μόνο μια παθολογική ένδειξη ή καλύτερα η κορυφή το παγόβουνου της καλπάζουσας πνευματικής παρακμής.
Παναγιώτης Ήφαιστος www.ifestosedu.gr
19/4/2010
--------------------------------------
Σημ. Συνέχεια και του χθεσινού μου κειμένου παραθέτω χωρίς πολλά σχόλια κείμενο της Wall Street Journal. Οι αριθμοί μιλούν μόνοι τους και η συνάφεια πασίδηλη. Θέτω μόνο ερωτήματα με πολύ νόημα και γνωστές απαντήσεις:
Ποιος φρόντισε ούτως ώστε η Ελλάδα μετά την ένταξη στην ΕΕ να προσαρμοστεί θεσμικά και οικονομικά;
Ποιος διασφάλισε ούτως ώστε τα διάφορα πακέτα σύγκλισης θα πήγαιναν σε παραγωγικούς σκοπούς;
Ποιος λεηλάτησε τους δημόσιους πόρους σε προϊόντα πολυτελείας αντί σε στέρεα και παραγωγική ανάπτυξη;
Ποιος μιλούσε για παγκοσμιοποιήσεις και άλλες ηχηρές σαπουνόφουσκες που καθιστούν απηρχαιωμένη, δήθεν, την εθνική κυριαρχία και την έννοια εθνικό συμφέρον "παρωχημένη ελληνική ιδιοτροπία";
Ποιοι φαντασιόπληκτοι πρόβλεψαν την ύπαρξη ενός μακάριου υπερεθνικού ευρωπαϊκού χώρου όπου η Ελλάδα θα εφησύχαζε;
Ποιος κατάλαβε λάθος ότι η ΟΝΕ είναι δήθεν οικονομική ένωση προικισμένη με αλληλεγγύη και κοσμοϊστορικά οράματα;
Ποιος ήταν τόσο επιστημονικά αμαθής για να μην γνωρίζει τις στοιχειώδεις πολιτικοστρατηγικές της ΟΝΕ που εγώ απαιτώ να γνωρίζουν οι δευτεροετείς φοιτητές μου και που έπεισε την πολιτική ηγεσία ότι είναι "σκληρός πυρήνας" πολιτικά ενοποιημένων κοινωνιών;
Ποιός ή ποιοι τσαρλατάνοι έπεισαν το πολιτικό σύστημα ότι η κοινοτική γραφειοκρατία είναι κοσμοποπλαστικό μέσο δημιουργίας μιας υπερεθνικής ανθρωπολογίας διεθνιστικού χαρακτήρα;
Ποιος λεηλάτησε τον δημόσιο πλούτο για την δημιουργία ενός ληστρικού-πελατειακού κράτους που καταχρεωμένο τώρα εγκλώβισε την ελληνική κοινωνία στην μιζέρια και στην ανασφάλεια;
Ποιος επέφερε δήθεν "εκσυγχρονισμό" που σε ελληνική αριστερονεοφιλελεύθεροσυνασπισμένη μετάφραση σημαίνει πνευματικό αφοπλισμό των ελλήνων, των συμβόλων τους, της ιστορίας τους, της αυτό-εκτίμησής τους και της εθνικής τους ανεξαρτησίας;
Ποιοι, αυτή την καταχρεωμένη, λεηλατημένη και πελατειακά παραφορτωμένη Ελλάδα την σταύρωσαν άρον άρον ρίχνοντάς την στον "ισχυρό πυρήνα", δηλαδή σε ένα οικονομικό λάκκο των λεόντων;
Ποιες είναι οι δύο τελευταίοι μεγάλοι πολιτικά υπεύθυνοι για το ναυάγιο την Ελλάδα αλλά τώρα ποιούν νήσσα; (και ο ένας εξ αυτών κάνει ταξίδια αναψυχής βλέποντας βίντεο με το στέλεχος του διεθνικού ιδρύματος που ενσαρκώνει την ξένη εξάρτηση!).
Ποιοι επιστημονικά μεταμφιεσμένοι με το αζημίωτο εκτόξευαν εργολαβικά επιστημονικές σαπουνόφουσκες αλλά συνεχίζουν να παρελαύνουν στις πολιτικοστοχαστικές και επικοινωνιακές πασαρέλες της εθνικής παρακμής;
Και τα λοιπά.
ΝΒ αυτονόητα τα πιο πάνω ερωτήματα και οι αυτονόητες απαντήσεις δεν καταγγέλλουν αλλά διαπιστώνουν.
The Wall Street Journal
The financial crisis in Greece is best understood by looking at the hard numbers : Over the next five years, Athens has to raise €240 billion, roughly the country's current gross domestic product. Of that amount, €150 billion is to pay down the principal owed on maturing bonds. The rest is interest. This illustrates why the euro-zone offer of a €30 billion standby credit facility is just a drop in the bucket compared to Greece's overall cash requirements. Athens is unlikely to be able to raise this much money from private investors at any interest rate.
When Europe's "bridge" financing is exhausted—probably by the early months of next year—Greece's government will be in the same plight it is in right now: With a triple-B-minus rating, an unacceptably high and rising debt ratio, and a contracting economy, the country will be just as unable to finance itself next winter as it was last week.
A Greece bailout nears. But a growing body of opinion maintains that it will not be enough to see Greece through its debt crisis. That would mean a debt restructuring or default will sooner or later follow.
Even optimists recognize that large as it is —€30 billion ($41 billion) with perhaps another €15 billion from the International Monetary Fund—the bailout is only buying time for Greece. The reason there are so many pessimists is because of the scale of the task that Greece faces in the time that the bailout has bought.
According to Greece's 2010 economic plan, Greece needs to wipe four percentage points from last year's budget deficit that neared 13% of gross domestic product. That kind of budget pruning has been tough to achieve wherever in the world it has been tried.
But as Peter Boone of the London School of Economics and Simon Johnson, a former IMF chief economist, point out in their Baseline Scenario blog even a cutback of this magnitude leaves Greece seeking to raise more than €50 billion this year, money that will finance interest payments and expand its borrowing by a further 4%. So its debt is still growing: the economists' think Greece's debt could, even under relatively benign assumptions, expand from 114% of GDP today to 150% of GDP by 2012.
Servicing that would absorb 9% of Greek incomes in 2012, most of which would be transferred to German, Swiss and French bondholders abroad. This will happen as the Greek economy is shrinking dramatically as real incomes fall. Many Latin American economies struggled during the debt crisis of the 1980s to transfer a fraction of those resources overseas. The worst year for the region, 1984, saw net resource transfers of 4.6% of GDP.
Carl Weinberg, chief economist at High Frequency Economics in New York, is one of those arguing that the bailout won't be enough. Athens needs to raise €240billion in the next five years, €150billion to pay back maturing bonds. This shows, he said this week in an opinion piece in The Wall Street Journal, that the bailout represents "just a drop in the bucket."
His proposed solution harks back to Latin America in the 1980s. What's needed, he argues, is a multi-year restructuring arrangement like those that Mexico and others put together to ease their debt burdens. That would consolidate loans maturing over several years into a single loan with a maturity of, say, 25 years. With the terms he proposes, it would cut Greece's debt by 60%, or €140 billion, over the next five and a half years.
What Mr. Weinberg doesn't mention is that these multi-year restructuring arrangements, negotiated between government borrowers and banks with the IMF holding the ring, were not enough to overcome Latin American governments' debt problems. In fact, they were devices that helped battered international bank lenders to preserve the fiction that they would still be repaid in full while they bought time to rebuild their battered balance sheets. Once the banks had recapitalized, by the late 1980s, the Brady Plan found a way for the Latin American governments to undertake an orderly default and impose explicit losses-haircuts-on the bank lenders.
By some measures, Greece has a heavier debt load than Latin America. Developing country borrowers-Argentina, Ecuador, Mexico, Turkey-have defaulted with debt burdens as a proportion of GDP of a fraction of that now being carried by Greece. (Unlike most of the European Union, many would have met the EU's debt and deficit limits even as they defaulted.)
This heavy burden is one reason why pessimists think a Greek default is likely. Messrs. Boone and Johnson have three scenarios. The first, the non-default option would require a brutal economic contraction, difficult for any government to preside over, and even then it requires at least another two €30 billion bailout packages to guarantee its financing needs for the next three years.
A second option would be to default and stay in the euro, requiring an estimated debt write-down of perhaps 65% of face value and a lot of austerity. Or Greece could default and give up the euro, which they say will result in a sharp devaluation but potentially, as when Argentina abandoned its link with the dollar in 2001, a quick move to a budget surplus (because its debt servicing burden falls), current account surplus (because its goods and services become very cheap to foreigners) and a fairly quick pick-up in growth.
Many people are not ready to accept that the choices are as stark as this. Bond investors may decide the risks are not what they thought they were and give Greece more breathing space than it currently appears to have. Uri Dadush, a former senior World Bank official now at the Carnegie Endowment in Washington, says: "I suspect they do need a rescheduling." But he adds it is not just a matter of arithmetic. "There's a lot of psychology in this," he says.
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου